อ่านไม่ออก! ศาลอินเดียสั่งแพทย์แก้ไขลายมือเพราะอาจชี้เป็นชี้ตายผู้ป่วยได้

เรื่องตลกเกี่ยวกับลายมือที่อ่านยากของแพทย์หลายคน ซึ่งมักมีเพียงเภสัชกรเท่านั้นที่อ่านเข้าใจในอินเดียและทั่วโลกมีอยู่ทั่วไป แต่คำสั่งศาลสูงแคว้นปัญจาบและหรยาณาล่าสุดได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของลายมือที่ชัดเจน ซึ่งระบุว่า “ใบสั่งยาที่อ่านออกได้เป็นสิทธิขั้นพื้นฐาน เพราะอาจส่งผลถึงความเป็นความตายได้” 

คำสั่งของศาลเกิดขึ้นในคดีที่ไม่เกี่ยวข้องกับการเขียนแต่อย่างใด แต่เป็นคดีเกี่ยวกับข้อกล่าวหาข่มขืน การฉ้อโกง และปลอมแปลงเอกสารโดยผู้หญิงคนหนึ่ง ขณะเดียวกัน ผู้พิพากษาจัสกูร์พรีต ซิงห์ ปูรี ก็กำลังพิจารณาคำร้องขอประกันตัวของชายผู้ต้องหา 

หญิงคนดังกล่าวกล่าวหาว่าชายคนนี้ว่ารับเงินจากเธอ แล้วสัญญาว่าจะหางานราชการให้ จัดการสัมภาษณ์ปลอมกับเธอ และล่วงละเมิดทางเพศเธอ แต่จำเลยปฏิเสธข้อกล่าวหา โดยกล่าวว่าทั้งสองมีความสัมพันธ์กันโดยสมัครใจ และคดีนี้เกิดขึ้นเนื่องจากข้อพิพาทเรื่องเงิน 

ผู้พิพากษาปูรี กล่าวว่า “เมื่อศาลได้อ่านรายงานทางการแพทย์และกฎหมาย ซึ่งเขียนโดยแพทย์ของรัฐบาลที่ได้ตรวจร่างกายหญิงคนดังกล่าว ศาลพบว่ารายงานดังกล่าวอ่านไม่ออก ศาลรู้สึกสะเทือนใจอย่างยิ่ง เพราะแม้แต่คำ หรือตัวอักษรก็อ่านไม่ออก”   

ทั้งนี้ ทางศาลได้ขอให้รัฐบาลบรรจุบทเรียนการเขียนด้วยลายมือไว้ในหลักสูตรของคณะแพทยศาสตร์ และกำหนดกรอบเวลา 2 ปีสำหรับการเผยแพร่ใบสั่งยาในรูปแบบดิจิทัล “จนกว่าจะถึงเวลานั้น แพทย์ทุกคนต้องเขียนใบสั่งยาอย่างชัดเจนด้วยตัวอักษรพิมพ์ใหญ่” ผู้พิพากษาปูรี กล่าว 

ดร.ดิลิป บานุชาลี ประธานสมาคมการแพทย์อินเดีย ซึ่งมีสมาชิกมากกว่า 330,000 คน บอกกับ BBC ว่าพวกเขายินดีที่จะช่วยหาทางแก้ไขปัญหานี้ “ในเมืองใหญ่ๆ แพทย์ได้เปลี่ยนมาใช้ใบสั่งยาดิจิทัลแล้ว แต่ในพื้นที่ชนบทและเมืองเล็กๆ เป็นเรื่องยากมากที่จะได้รับใบสั่งยาที่ชัดเจน...เป็นที่ทราบกันดีว่าแพทย์หลายคนเขียนด้วยลายมือที่อ่านยาก แต่นั่นเป็นเพราะแพทย์ส่วนใหญ่ยุ่งมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในโรงพยาบาลของรัฐที่มีผู้ป่วยจำนวนมาก”  

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ศาลอินเดียตำหนิลายมือที่อ่านยากของแพทย์ ก่อนหน้านี้มีกรณีตัวอย่างศาลสูงในรัฐโอริสสาที่ตำหนิ ‘รูปแบบการเขียนแบบซิกแซกของแพทย์’ และผู้พิพากษาในศาลสูงอัลลาฮาบาดที่ตำหนิ ‘รายงานที่เขียนด้วยลายมือที่มองยากจนอ่านไม่ออก’ 

อย่างไรก็ตาม งานวิจัย ‘ไม่ได้สนับสนุน’ ความเชื่อโดยทั่วไปที่ว่าแพทย์มีลายมือที่อ่านยากกว่าคนอื่นๆ แต่ผู้เชี่ยวชาญกล่าวว่าการให้ความสำคัญกับลายมือแพทย์ไม่ได้เกี่ยวกับความสวยงาม หรือความสะดวกสบาย แต่เพราะใบสั่งยาที่มีความคลุมเครือ หรือถูกตีความผิดอาจก่อให้เกิดผลร้ายแรงจนถึงขั้นเจอเหตุโศกนาฏกรรมได้ 

รายงานของสถาบันการแพทย์ (IoM) ปี 1999 ระบุว่า ความผิดพลาดทางการแพทย์เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตที่สามารถป้องกันได้อย่างน้อย 44,000 รายต่อปีในสหรัฐฯ ซึ่งในจำนวนนี้ 7,000 รายมีสาเหตุมาจากลายมือที่อ่านยากของแพทย์ 

เจ้าหน้าที่สาธารณสุขในสหราชอาณาจักรยอมรับว่า “ความผิดพลาดในการใช้ยาก่อให้เกิดอันตรายและการเสียชีวิตในระดับที่น่าตกใจ” และเสริมว่า “การนำระบบการสั่งจ่ายยาอิเล็กทรอนิกส์มาใช้ในโรงพยาบาลต่างๆ มากขึ้นอาจช่วยลดความผิดพลาดลงได้ 50%” 

อินเดียไม่มีข้อมูลที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับอันตรายที่เกิดจากลายมือที่อ่านยากของแพทย์ แต่ในประเทศที่มีประชากรมากที่สุดในโลกอย่างอินเดียนั้น การอ่านใบสั่งยาผิดพลาดในอดีตได้ส่งผลให้เกิดภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขและมีผู้เสียชีวิตจำนวนมาก 

ราวินทรา คันเดลวาล ซีอีโอของ ‘Dhanwantary’ หนึ่งในร้านขายยาชื่อดังของเมืองโกลกาตา มีสาขา 28 แห่ง ครอบคลุมเมืองต่างๆ ในรัฐเบงกอลตะวันตก และให้บริการลูกค้ามากกว่า 4,000 คนต่อวัน กล่าวว่า “บางครั้งใบสั่งยาที่ส่งถึงพวกเขานั้นแทบจะอ่านไม่ออก...ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา เราได้เห็นการเปลี่ยนแปลงจากใบสั่งยาที่เขียนด้วยลายมือเป็นใบสั่งยาที่พิมพ์ออกมาในเมืองต่างๆ แต่ในเขตชานเมืองและชนบท ส่วนใหญ่ยังคงเขียนด้วยลายมือ” 

คันเดลวาล บอกว่า พนักงานของเขามีประสบการณ์มากและสามารถอ่านออกได้เกือบทั้งหมด เพื่อให้มั่นใจว่าลูกค้าจะได้รับยาที่ถูกต้อง “ถึงอย่างนั้น บางครั้งเราก็ต้องโทรหาหมอ เพราะการจ่ายยาที่ถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญมากสำหรับเรา” 

Photo by : Shutterstock / Chay_Tee