ผู้สื่อข่าวรายงานการประชุมสภาผู้แทนราษฎร วาระพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา ซึ่งมีสาระสำคัญคือการแก้ไขคำนิยามคำว่า “คุกคามทางเพศ” และ “การกระทำชำเรา” ให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน เพื่อให้ได้มาตรฐาน และสอดรับกับแนวทางป้องกันปัญหาทางเพศในสังคม ตามที่คณะกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ดังกล่าว ที่ศุภชัย ใจสมุทร เป็นประธาน พิจารณาเสร็จแล้ว
- ในส่วนคำนิยาม “คุกคามทางเพศ” จากเดิมที่ให้เป็นการกระทำเฉพาะการสัมผัสทางกายเพียงอย่างเดียว แก้ไขให้ครอบคลุมทั้งการกระทำโดยทางกาย วาจา การส่งเสียง การแสดงกิริยาท่าทาง การติดต่อสื่อสาร การเฝ้าดู การติดตามรังควาน รวมถึงการกระทำด้วยระบบคอมพิวเตอร์ ที่แสดงผลให้ผู้อื่นเข้าใจความหมายอันมีลักษณะส่อไปในทางเพศ ที่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน รำคาญ อับอาย หวาดกลัว หรือได้รับความไม่ปลอดภัยทางเพศ
- ขณะที่นิยาม “การกระทำชำเรา” จากเดิมที่หมายถึงเฉพาะการใช้อวัยวะเพศล่วงล้ำอวัยวะเพศ ทวารหนัก ช่องปากของผู้อื่น แก้ไขเพิ่มเติมให้ครอบคลุมถึงการใช้อวัยวะอื่น ๆ ของผู้กระทำ หรือวัตถุอื่น ๆ เช่น นิ้วมือ ปากกา ล่วงล้ำอวัยวะเพศ ทวารหนักผู้อื่น
ขณะเดียวกัน ยังกำหนดให้การคุกคามทางเพศเป็นความผิดทางอาญา ต้องได้รับโทษให้สอดคล้องกับบริบททางสังคมปัจจุบัน ที่การกระทำผิดทางเพศมีความหลากหลายมากขึ้น
แม้จะไม่ใช่การกระทำชำเรา หรืออนาจาร แต่ส่งผลรุนแรงต่อร่างกายและจิตใจของผู้ถูกกระทำ เช่น การเพิ่มเติมเนื้อหามาตรา 284/1 กำหนดโทษคุกคามทางเพศ ที่ไม่ใช่การอนาจาร ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ แต่หากเป็นการกระทำผิดซ้ำมากกว่า 1 ครั้ง ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
และหากเป็นการกระทำในที่สาธารณสถาน ต่อหน้าธารกำนัล หรือในระบบคอมพิวเตอร์ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และถ้าเป็นการกระทำผิดต่อเด็กอายุไม่เกิน 15 ปี ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 100,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
ขณะที่มาตรา 284/2 ระบุว่า ถ้าการคุกคามทางเพศเป็นการกระทำโดยอาศัยความสัมพันธ์ในฐานะที่เป็นผู้บังคับบัญชา นายจ้าง หรือผู้มีอำนาจเหนือประการอื่น ต้องระวางโทษไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้บังคับบัญชา นายจ้าง ฉวยโอกาสคุกคามทางเพศต่อผู้ใต้บังคับบัญชา
นอกจากนี้ ยังระบุให้อำนาจศาลสามารถสั่งผู้กระทำความผิด ห้ามกระทำการอย่างใด เพื่อกำหนดมาตรการเพื่อความปลอดภัย ป้องกันการคุกคามทางเพศ มีกำหนดเวลาไม่เกิน 2 ปี
อย่างไรก็ตาม หากเป็นกรณีการคุกคามทางเพศที่ไม่ร้ายแรง ถ้าคู่กรณีตกลงกันได้ สามารถยอมความได้ เช่น กรณีคุกคามทางเพศที่ไม่ได้ทำต่อหน้าธารกำนัล และไม่ทำให้ผู้ถูกกระทำได้รับอันตรายสาหัส หรือกรณีที่ไม่ใช่การกระทำต่อบุพการี พี่น้องร่วมบิดามารดา ญาติ ลูกศิษย์ ผู้อยู่ในความควบคุมตามหน้าที่ราชการ ผู้ทุพพลภาพ ผู้มีจิตบกพร่อง คนป่วย คนชรา
นอกจากนี้ ผู้เสียหายจากการกระทำผิดคุกคามทางเพศผ่านระบบคอมพิวเตอร์ สามารถยื่นคำร้องต่อศาล เพื่อให้ศาลมีอำนาจพิจารณาออกคำสั่งให้ผู้กระทำผิด หรือผู้ให้บริการระบบคอมพิวเตอร์ เช่น เฟซบุ๊ก ไลน์ ติ๊กต็อก (TikTok) หยุดการเผยแพร่ภาพหรือวิดีโอของผู้เสียหายออกจากระบบคอมพิวเตอร์ได้ โดยไม่ต้องเป็นคดีต่อศาลก่อน พร้อมกำหนดโทษผู้ให้บริการระบบคอมพิวเตอร์ที่ฝ่าฝืนไม่ทำตามคำสั่งศาล เพื่อหยุดยั้งความเสียหายแก่ผู้ถูกคุกคามทางเพศอย่างทันท่วงที
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในที่ประชุม สส.ส่วนใหญ่อภิปรายไปในแนวทางเดียวกัน สนับสนุนการแก้ไขนิยามคุกคามทางเพศให้มีความครอบคลุมถึงพฤติการณ์กระทำผิดในรูปแบบต่าง ๆ เพิ่มขึ้น
หลังจาก สส.อภิปรายครบถ้วนแล้ว ที่ประชุมลงมติเห็นชอบร่าง พ.ร.บ.แก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา ด้วยคะแนน 366 ต่อ 0, งดออกเสียง 1, ไม่ลงคะแนน 4 พร้อมส่งให้วุฒิสภาพิจารณาต่อไป
