ในยุคที่องค์กรให้ความสำคัญกับสุขภาพและสิ่งแวดล้อมมากกว่าที่เคย ‘พื้นที่ทำงานปลอดภัย’ กำลังกลายเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญของความยั่งยืน โดยเมื่อเดือนตุลาคม 2568 ที่ผ่านมา ประเด็นเรื่อง “ความปลอดภัยจากผงหมึก (Toner)” ในสำนักงาน กลับมาได้รับความสนใจอีกครั้ง หลังจาก รศ. ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อาจารย์ประจำคณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ออกมาเตือนผ่านเพจ “อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง” ถึงความเสี่ยงต่อสุขภาพจากการใช้เครื่องพิมพ์เลเซอร์และเครื่องถ่ายเอกสารที่ทำงานด้วยผงหมึก!
เสียงเตือนนี้สะท้อนให้เห็นว่า ภัยเงียบในสำนักงานยังคงอยู่ใกล้ตัวมากกว่าที่คิด โดย ผงหมึกเลเซอร์อาจปล่อย อนุภาคขนาดนาโนเมตร (Ultrafine Particles) ที่สามารถเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจ กระตุ้นให้เกิดการระคายเคือง ปวดศีรษะ หรือแม้แต่เสี่ยงโรคร้ายในระยะยาว เช่น มะเร็งและโรคหัวใจ ซึ่งผลการศึกษาจากมหาวิทยาลัย West Virginia และ Xi’an Jiaotong ยังพบว่าอนุภาคเหล่านี้สามารถเข้าไปถึงระดับเซลล์และยีนได้จริง
ในประเทศไทยเอง กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เคยออกคำแนะนำว่า สำนักงานควรติดตั้งเครื่องพิมพ์และเครื่องถ่ายเอกสารไว้ในที่อากาศถ่ายเทสะดวก หลีกเลี่ยงการตั้งใกล้โต๊ะทำงาน และสวมอุปกรณ์ป้องกันเมื่อจัดการกับผงหมึก เพื่อป้องกันผลกระทบระยะยาวต่อสุขภาพของพนักงาน
เทคโนโลยีใหม่ ปลอดฝุ่น-ลดพลังงาน
ในกระแสตื่นตัวด้านสุขภาพและสิ่งแวดล้อมนี้ เอปสัน (Epson) ผู้นำตลาดเครื่องพิมพ์อิงค์เจ็ตระดับโลก ได้นำเสนอแนวทาง “Zero Toner Dust Office” ผ่านเทคโนโลยี Heat-Free ที่ช่วยขจัดต้นเหตุของฝุ่นผงหมึกตั้งแต่ต้นทาง ด้วยระบบพิมพ์หมึกเหลวแทนผงหมึก ทำให้ไม่มีการฟุ้งกระจายของฝุ่นขนาดเล็ก และลดการใช้พลังงานได้มากกว่าเครื่องพิมพ์เลเซอร์ถึงหลายเท่า
เครื่องพิมพ์อิงค์เจ็ตตระกูล EcoTank ของเอปสันซึ่งทำยอดขายทะลุ 100 ล้านเครื่องทั่วโลกเมื่อปี 2567 จึงถูกมองว่าเป็น “คำตอบของสำนักงานยุคใหม่” ที่มุ่งสู่เป้าหมาย Zero Toner Dust อย่างแท้จริง ไม่เพียงลดฝุ่น แต่ยังช่วยลดการปล่อยคาร์บอนและของเสียจากตลับโทนเนอร์
อนาคตสำนักงานสีเขียว เริ่มจากการเลือกเทคโนโลยี
ในมุมของผู้ประกอบการ การเปลี่ยนจากเครื่องพิมพ์เลเซอร์มาใช้ระบบอิงค์เจ็ต Heat-Free จึงไม่ใช่แค่การอัปเกรดเทคโนโลยี แต่คือการลงทุนใน “สุขภาพของคนในองค์กร” และการเดินหน้าสู่เป้าหมาย ESG ที่เป็นรูปธรรมมากที่สุด เพราะ “ออฟฟิศที่ปลอดภัย” ไม่เพียงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน แต่ยังสร้างภาพลักษณ์ขององค์กรที่ใส่ใจสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของพนักงานอย่างแท้จริง
“เครื่องพิมพ์ไม่ควรเป็นภัยเงียบในที่ทำงาน แต่ควรเป็นคู่คิดที่สร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่ดีขึ้น” รศ. ดร.เจษฎา กล่าว
— รศ. ดร.เจษฎา กล่าว
